Over het straffen

Wat vinden wij aversief?

Trainen met correcties betekent dat je iets onprettigs/ intimiderends gaat toepassen waardoor de hond gedrag gaat vertonen om de straf te vermijden. Inmiddels is bekend dat de hond door deze manier van trainen vooral leert dat hij de straf moet ontlopen in plaats van dat hij leert wat hij wel moet doen. Misschien wel herkenbaar uit situaties op school waar je bang werd om 'de beurt' te krijgen en een fout antwoord te geven. De stress en onzekerheid die dit bij de hond oplevert zorgt weer voor andere gedragsproblemen. Bij het leren maak je nou eenmaal fouten, om goed te kunnen leren moet je dus fouten durven maken. Door het straffen verliest de hond een stuk openheid en zelfvertrouwen om nieuwe situaties te verkennen. Trainers die zijn gaan clickeren met een hond die is gecorrigeerd weten wat ik bedoel; het kan lang duren eer een hond weer gedrag durft aan te bieden.

Welke (hulp)middelen zijn aversief

Veelgehoorde argumenten om correcties te gaan gebruiken;

Dit wordt verteld en daarom zou het welzijn van het dier niet in het geding zijn. Dit lijkt sterk op een manier van redeneren die een positieve trainers gebruiken, maar .. bij positief trainen doet het geen pijn als een hond een andere keuze maakt dan de trainer had verwacht. Het gevolg is dat de trainer zijn training aan moeten passen om een ander resultaat te krijgen. Bij de aversieve trainers is er een duidelijk goed of fout. Fout doet pijn, goed is geen pijn met eventueel een beloning. Dit zorgt voor een continue aanwezige spanning die het het hondenlijf belasten. Niet gezond dus, ook al gaat het om zogenaamde 'vrolijke' stress als de hond aan de pijn is ontsnapt door het goede te doen.  

Positieve hondentraining werkt niet wanneer het verkeerd wordt toegepast. Positieve training beloont gewenst gedrag, terwijl correctiemethoden ongewenst gedrag straffen. Het probleem ontstaat wanneer deze twee methoden niet goed of tegelijkertijd worden ingezet.

Bij simpele oefeningen zie je snel resultaat bij positief trainen. Maar bij gedragsproblemen is er geduld en stapsgewijze training nodig. Vergelijk het met zwemles; je begint met simpele oefeningen in ondiep water en groeit zo verder, steeds rekening houdend met wat je kunt. Ga je te snel dan gaan er dingen als angst en onzekerheid meespelen.

Positieve training vergt het leren lezen van je hond, juiste beloningstiming en geduld. Positief trainen werkt niet wanneer het dier in een oneerlijke (te heftige) situatie wordt geplaatst. De trainer heeft dan niet begrepen dat er ook getraind moet worden op de intensiteit van de prikkel en emotie.
Om succesvol te zijn, moet positieve training zorgvuldig en op maat worden toegepast en dit vergt het vaardigheid. Het kost tijd, maar positief trainen is het recept voor een vrolijke blije hond.

Op dit filmpje zie je dat Milan een hond aangelijnd vast heeft. Op het moment dat de hond naar links - de andere hond kijkt geeft Milan hem een hak in de gevoelige lies/buik waarop de, al gestresste, hond reageert met agressie. Het zou kunnen dat de hond het zien van de andere hond koppelt aan het hakje; 'als ik een andere hond zie krijg ik een hak in mijn buik'. Het koord wat Milan gebruikt zit strak achter de oren en kaken langs, de plek waar gevoelige zenuwen, bloedvaten en klieren zitten. `Je hoort dat de hond geen lucht krijgt. Vervolgens vecht de hond nog 30 seconden voor zijn leven tot de hond flauw valt door zuurstofgebrek. Terwijl de hond op de grond ligt komt er een onzinverhaal over dominantie en energie.

Wanneer er gebruikt wordt gemaakt van lichamelijke correcties dan komt dat vaak vanuit het idee dat je een leider, alpha moet zijn om een hond te kunnen trainen. Het gaat zelfs zo ver dat trainers beweren dat de hond er op uit is om zelf alpha en leider te worden. Dit idee komt uit de dominantietheorie. Inmiddels weten we dat honden die volgens deze theorie opgevoed en getraind worden slechter kunnen leren en vaker angst of agressie vertonen naar hun omgeving. Ook minder speels gedrag, ongewoon druk gedrag of juist passief gedrag kunnen gevolgen zijn van een training met correcties.

Hoe goed zou een mens zich kunnen concentreren en wat durf je nog te laten zien als je weet dat een fout 'antwoord' resulteert in pijn?

Over de diervriendelijkheid van negatieve bekrachtiging kun je lang discussiëren. Enkele decennia terug trainden we dieren alleen maar op deze manier. Het principe is dat je een dier een vervelend gevoel geeft en dit gevoel weghaalt zodra het dier laat zien wat jij wilt. Ook bij deze manier van trainen is er geen plaats voor de emoties van de hond, maar draait het enkel om gedrag en presteren onder druk.

Het verwarrende is dat de hond bij deze training heel blij en vrolijk kan ogen. Dit komt bijvoorbeeld omdat de hond weet wat hij moet doen om de trainer het vervelende gevoel weg te laten halen. Hierdoor ervaart de hond opluchting. Noemen we deze opluchting dan positieve stress, vinden we het onvriendelijk dat een dier steeds bezig moet zijn met het ontlopen van straf?

Op dit filmpje staat er een constante stroom op de e-collar totdat de hond de medicatie op heeft. Door deze manier van trainen wordt de e-collar (de stroomschok) ook een voorspeller van een training waarin je een beloning (opluchting, brokjes) kunt verdienen.

Vanuit onze optiek een totaal overbodige manier van trainen, waarbij de hond constante stress (ook al zou het positieve stress zijn) ervaart. We kunnen ons ook afvragen hoe zo'n hond kan functioneren zonder de e-collar; aangezien alles, onder druk, voor de hond wordt bepaald ....


Dit filmpje heeft overeenkomsten met het filmpje hierboven over honden uit sportlijnen. In dit filmpje legt de trainer uit hoe je een hond leert om het apport vast te houden. Er is een veter om de poot en tussen de tenen van de hond gebonden.

De training; Trainer trekt aan de veter de poot(tenen!) omhoog. Zodra de hond het apport vasthoudt laat de trainer het koord los. vasthouden is geen pijn, niet vastpakken is pijn. Bij jachthonden wordt het dwangapport ook wel aangeleerd dmv van het draaien van het oor.

Het begin van dit filmpje is al verdrietig om te zien; de hond weet dat het pijnlijk wordt en wil weg.

In dit filmpje wordt aangeleerd om de dummy vast te houden door negatieve bekrachtiging. Dwz dat de 'trainer' de ecollar aanzet totdat de hond de dummy vast houdt. Vasthouden betekent geen pijn, niert vastpakken is pijn door de e-collar.